بیزنس پلن یا طرح تجاری کسب و کار چیست؟

بیزینس پلن یا طرح کسب و کار به طرحی ابلاغ میگردد که کسب و کار در نظر داشته ی شخص را در یک دوره ی زمانی مشخص در دنیای بیرون کاملا بسنجد ، فرصت ها و تهدیدها ، نقاط قوت و نقاط قابل بهبودش را بررسی کند ، رقبا و وضعیت بازار را بسنجد ، حوزه های قدرتمند برای مانور را شناسایی کند ، وضعیت اقتصادی و بازدهی کسب و کار را توضیح دهد و درنهایت یک برنامه ی توجیهی ، بازاریابی و عملیاتی را با پایین ترین ریسک ممکن ، بالاترین بازدهی و اثربخشی به شخص برای اجرا تحویل دهد .

برنامه کسب و کاربه عنوان ابزاری برای پیش‌بینی و مدیریت بهتر کسب‌ و کارهای موجود و یا جدید می‌باشد. این کار از طریق توجه به اولویت‌ها، نظارت و ارزیابی پیشرفت کار و کمک به دستیابی اهداف از پیش تعیین شده صورت می‌گیرد. اینچنین طرحی، کارآفرینان را قادر می‌سازد تا در مراحل مختلف کسب‌ و کار آمادگی‌های لازم را برای پیشبرد برنامه‌ها به دست آورند.

شما می‌توانید چشم‌انداز مالی کسب‌ و کار خود را ترسیم کنید و سرمایه لازم برای راه‌اندازی آن را محاسبه کنید. همچنین اگر سرمایه لازم برای راه‌اندازی کسب‌ و کار جدید را نداشته باشید، می‌توانید ایده‌های ارزشمند خودتان را بر روی کاغذ نوشته و آن را در قالب یک برنامه کسب و کارمنسجم به سرمایه‌گذاران ارائه دهید تا هم ایده‌های ذهنی خودتان را انتقال دهید و هم منافع و خطرپذیری‌‌های واقعی این کار را به سرمایه‌گذار و مخاطبان خود نشان داده و آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در زمینه ایده‌تان متمایل کنید.

توجه داشته باشید که خلاصه مدیریتی طرح تجاری یک شرکت اولین چیزی خواهد بود که هر خواننده آن را مطالعه می‌کند. اگر خلاصه شرکت شما ضعیف باشد،خوانندهایی که ممکن است بالقوه مشتری شما باشند، شرکت شما را به سادگی کنار خواهند گذاشت. در نتیجه سایر سرمایه و سوابق شرکتتان بی‌ارزش جلوه خواهد کرد. پس سرمایه‌گذاری روی طرح تجاری شرکت نه تنها جزئی از هزینه‌های کسب و کار محسوب نمی‌شود، بلکه سرمایه‌ای است که می‌تواند حداکثر سود را نیز برای شرکت داشته باشد.

در اینجا به ۱۰ نکته‌ی مهم در نوشتن طرح کسب و کار موفق اشاره می‌کنیم:

نقطه‌ی شروع هر طرح تجاری باید از نگاه مخاطب باشد. هدف طرح چیست؟ آیا یک سرمایه‌گذاری مطمئن به شمار می‌آید؟ آیا در راستای طرح‌های آتی شرکت قرار می‌گیرد؟ با توجه به مخاطب نویسنده‌ باید به گونه‌ای بنویسد که طرح برای مخاطب قابل درک باشد. چرا که هر مخاطبی با توجه به نیازمندی‌های خود با طرح ارتباط برقرار می‌کند. برای مثال یک سرمایه‌گذار بالقوه به دنبال توضیحات روشنی درباره‌ی نرخ بازگشت سرمایه و چهارچوب زمانی بازگشت پول خود است.

۲- بازار را کاملاً بشناسیدکارآفرین باید به دنبال شناخت کامل بازار خود باشد و اطمینان حاصل کند که در طرح خود حجم بازار، نمودار پیش‌بینی رشد آن، و چگونگی دسترسی به بازار هدف را دیده است. برای مثال در طرح تجاری یک کافی‌نت باید جمعیت منطقه، ضریب نفوذ اینترنت در آنجا، پیش‌بینی‌ها پیرامون رشد مثبت و یا مفنی استفاده از اینترنت و … لحاظ شود. ضمن آنکه بررسی شرایط و محیط رقابتی را نباید از قلم انداخت.

از اجزای مهم شناخت هر محیط کسب و کاری، شناخت رقابت حاکم بر آن، چه از نظر ماهیت و چه از نظر الزامات است. آیا محیط به شدت رقابتی است و یا بالعکس رقابت در آن کم است. رقبا چگونه به رقابت می‌پردازند. آیا رقیبی وجود دارد که رهبری قیمت را داشته باشد؟ و نهایتاً داشتن درک عمیقی از مبانی رقابت در بازار الزامی است. آیا با قابلیت‌ها و امکانات موجودتان توان رقابت با رقبا را دارید؟

طرح را بدون اضافات و حشویات بنویسید. اما به گونه‌ای که جزئیات کافی را در بر گیرد تا خواننده اطلاعات کافی جهت تصمیم‌گیری آگاهانه را داشته باشد. نویسنده‌ی طرح تجاری معمولاً نقش مهمی در راه‌اندازی کسب و کار دارد. طرح تجاری باید حس حرفه‌ای بودن را منتقل کند؛ بدون غلط‌های املایی، شامل استنتاج‌های واقع‌گرایانه، و مدل‌سازی‌های قابل اعتماد و اطلاعات دقیق باشد. نویسنده باید در مورد قالب ارائه هم تصمیم‌گیری کند به عنوان مثال اگر نیاز به ارائه طرح وجود دارد یک مجموعه اسلاید پشتیبان نیز برای آن تهیه نماید.

اگر برای کسب و کار خود به دنبال سرمایه‌گذار هستید مهم است که به طور شفاف فرصت سرمایه‌گذاری را شرح دهید. چرا که سرمایه‌گذار باید سرمایه‌گذاری در کسب و کار شما را به سپرده‌گذاری در بانک، خرید سهام یا سرمایه‌گذاری در کسب و کار دیگری ترجیح دهد؟ وجه ممیزه‌ی محصول پیشنهادی شما چیست؟ چرا افراد پول پولشان را صرف خرید از شما می‌کنند؟

پیرامون آن چه یک طرح کسب و کار باید در برگیرد تحقیق کنید. بخش‌هایی را به معرفی شرکت، محصول/خدمت، بازار، رقابت، تیم مدیریتی، بازاریابی، عملیات و برنامه‌های مالی اختصاص دهید. با این که بخش بیشتر طرح از متن تشکیل می‌شود، بهتر است شامل چند نمودار رنگی و جدول ساده نیز باشد.

اعداد باید کاملاً دقیق و معتبر باشد. هزینه‌های باید کاملاً مستند و پیش‌بینی‌های فروش باید محافظه‌کارانه و واقع‌بینانه باشند. در حالی که هزینه‌ها را بادقت بیشتری می‌توان پیش‌بینی کرد، عامل اصلی موفقیت یا شکست یک کسب و کار میزان فروش آن است. اگر نمی‌توانید محاسبات را انجام دهید از کسی بخواهید که جریان نقدی و نمودار نقطه سربه‌سر را برای شما تهیه کند. با استفاده از این دو ابزار خواننده می‌تواند بفهمد که میزان فروش چقدر باید باشد که هزینه‌ها را پوشش دهد و همین طور چه مقدار سرمایه برای یک شروع موفق لازم است. دقت داشته باشید که در شروع کارتان شما هزینه‌های زیادی دارید در حالی که فروش شما نامطمئن است. همچنین اگر نسیه بفروشید مدتی طول می‌کشد تا پول به دست شما برسد.

شاید مهم‌ترین بخش یک طرح تجاری خلاصه مدیریتی آن باشد. این بخش خلاصه‌ای است از کل طرح و معمولاً در ابتدای طرح قرار می‌گیرد. این خلاصه همچنین عاملی تعیین‌کننده در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری است که با کمبود وقت مواجه است. اگر خلاصه برای سرمایه‌گذار جذاب باشد به خواندن ادامه می‌دهد وگرنه از آن دست می‌کشد. خلاصه‌ی مدیریتی باید پس از پایان نگارش طرح نوشته شود تا نکته‌ای نادیده نماند. خلاصه‌ی مدیریتی باید پرکشش باشد تا خواننده را به خواندن بیشتر ترغیب کند.

وقتی که طرح خود را کامل نمودید، با دیدی مستقل آن را مورد بررسی قرار دهید. یعنی از شخصی که در فرآیند تهیه‌ی طرح دخیل نبوده است و توانایی انتقاد سازنده را دارد بخواهید که آن را بازبینی کند.

۱۰- برنامه را به کار ببندید.در نهایت یک طرح همواره باید همچون سندی پویا دیده شود و جزئیات دقیق در ارتباط با تاریخ‌ها، زمان‌بندی اتمام کارها، و مسئولیت‌های مشخص را دربرگیرد. طرح باید پیوسته مورد بازبینی قرار گرفته و به روزرسانی شود. همچنین در بررسی تحقق پیش‌بینی‌ها مورد استفاده قرار گیرد. کسب و کارها به شدت وابسته به افرادی هستند که اقدامات را انجام می‌دهند و در قبال آن مسئولیت می‌پذیرند.

منبع :کسب بین