دهکده دانش و فناوری با تمرکز بر فناوری های نو برای رشد و توسعه کسب و کارها راه حلهای نرم افزاری با صرفه اقتصادی ارائه می کند.
[ad_1]
استیبل کوین ها (Stablecoins)، ارزهای دیجیتال باثبات یا ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت، یکی از نوآوری‌های جالب دنیای ارزهای دیجیتال هستند. می‌دانید که ویژگی بارز این ارزها، ثبات قیمت آنهاست. قیمت این ارزها در شرایط مختلف ثابت است و مانند سایر انواع ارزهای دیجیتال دچار نوسان نمی‌شود.
برخی از استیبل کوینهای شناخته‌شده مانند تتر برای حفظ ثبات قیمت خود، از یک ارز فیات (پول رایج) مانند دلار آمریکا به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند. همین باعث شده که بسیاری گمان کنند همه استیبل کوینها با پشتوانه ارزهای فیات تولید می‌شوند؛ در صورتی که ما اکنون استیبل کوین طلا هم داریم؛ ارز دیجیتالی که قیمت آن همیشه با قیمت جهانی طلا برابر است.
در این مقاله که به‌کمک مقاله‌ای از وب‌سایت کوین تلگراف گردآوری شده است، ابتدا به زبان ساده توضیح می‌دهیم که استیبل کوین چیست و چطور قیمت آن همیشه ثابت می‌ماند و سپس انواع استیبل کوینها با ارائه مثال بررسی می‌کنیم. در پایان هم نگاهی خواهیم داشت به کاربردهای استیبل کوینها و همچنین خطرات و آسیب‌هایی که این نوع دارایی می‌تواند ایجاد کند.
استیبل کوینها ارزهای دیجیتالی هستند که از روش‌های مختلفی برای ثابت نگه‌داشتن ارزش آنها استفاده می‌شود. آنها ارزهای دیجیتالی هستند که با این هدف طراحی شده‌اند که ثبات قیمتی شبیه به آن چیزی که در ارزهای فیات قوی مشاهده می‌کنیم را برای ارزهای دیجیتال به ارمغان بیاورند و در عین حال، امنیت، سرعت بالا و هزینه اندک تراکنش‌های دارایی‌های مجازی را حفظ کنند.
استیبل کوینها در ابتدا به وجود آمده بودند تا تأثیر نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال را در معاملات به حداقل برسانند و به‌عنوان یک پل ارتباطی برای مؤسسات مالی و سرمایه‌گذاری جریان اصلی عمل کنند؛ اما اکنون آنها تلاش می‌کنند تا راه خود را به حوزه امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) و صنعت بانکداری جریان اصلی باز کنند، هزینه‌های پرداختها را کاهش دهند و از حجم فشار آنها کم کنند.
در حال حاضر ده‌ها استیبل کوین با الگوریتم‌های کارکرد گوناگون بر روی انواع شبکه‌های بلاک چینی ایجاد شده‌اند که می‌توانید لیست آنها را از این صفحه ببینید. اما به‌طور کلی استیبل کوینها از روش‌های مشخصی برای حفظ ثبات خود استفاده می‌کنند.
یک سوءتفاهم رایج درباره استیبل کوینها، ثابت‌بودن ارزش آنها نسبت به تمامی پول‌های فیات است. درواقع وقتی از «استیبل کوین» یا «ارز دیجیتال باثبات» صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که مفهوم ثبات قیمت، امری کاملاً نسبی است. به‌عنوان مثال استیبل کوینهای دلاری، فقط نسبت به دلار ارزش ثابتی دارند اما اگر قیمت دلار در برابر سایر ارزهای ملی دستخوش تغییر شود، قیمت استیبل کوینها هم به همان نسبت تغییر خواهد کرد. همچنین استیبل کوینهای با پشتوانه دارایی (مانند طلا) و یا استیبل کوینهای جفت‌شده با ارزهای دیجیتال (مثل WBTC)، ارزشی معادل با واحدهای پشتوانه خود دارند که لزوماً به‌معنای ارزش دلاری ثابت نیست.
به‌طور کلی ارزش استیبل کوینها فقط نسبت به ارز یا دارایی خاصی ثابت است. در حالی که ارزها یا دارایی‌های پشتوانه استیبل کوینها خود می‌توانند ارزش متغیری نسبت به سایر واحدهای سنجش ارزش داشته باشند.
استیبل کوینها بر اساس نحوه عملکردشان به ۵ دسته کلی تقسیم می‌شوند. برخی از آنها از ارزهای فیات به‌عنوان پشتوانه استفاده می‌کنند؛ پشتوانه برخی از آنها دارایی‌هایی مانند طلاست؛ ثبات قیمت برخی از آنها به پشتوانه ارزهای دیجیتال دیگر تأمین می‌شود و برخی از آنها از الگوریتم‌هایی خاص برای حفظ ثبات قیمت استفاده می‌کنند. برخی از استیبل کوینها مانند توکن‌های رپد (Wrapped tokens) هم اساساً قیمت ثابتی ندارند و قیمت آنها وابسته به ارز دیجیتال پشتوانه آنها (مانند بیت کوین یا اتر) است.
در ادامه، انواع استیبل کوینها را به‌تفکیک عملکرد بررسی می‌کنیم.
استیبل کوینهای با پشتوانه فیات، همیشه ارزشی معادل واحدهای فیات پشتوانه خود دارند؛ به این صورت که در ازای عرضه هر کوین جدید به بازار، یک واحد از ارز فیات به خزانه این استیبل کوین افزوده خواهد شد.
استیبل کوینهای با پشتوانه ارزهای فیاتی نظیر دلار آمریکا، یورو و ین، اولین و ساده‌ترین استیبل کوینها هستند که با نسبت یک‌به‌یک پشتیبانی می‌شوند. تا زمانی که ارزش ارز اصلی و پایه (و یا سبدی از ارزها، آن‌طور که لیبرا در ابتدا پیشنهاد داده بود) ثابت بماند، استیبل کوین ارزش خود را حفظ خواهد کرد. آنها اساساً اعتبار خود را از اعتبار صادرکننده ارز فیات وام می‌گیرند و این بانک مرکزی کشور است که از ارزش آنها محافظت می‌کند.
تتر (USDT) با ارزش بازار ۶۲.۲ میلیارد دلاری (در زمان نوشتن این مطلب)، با اختلاف زیاد بزرگترین استیبل کوین با پشتوانه فیات محسوب می‌شود. دیگر استیبل کوینهای برجسته از جمله یواس‌دی‌کوین (USDC) متعلق به شرکت‌های سیرکل (Circle) و کوین بیس با ۲۳ میلیارد دلار، بایننس یواس‌دی (BUSD) با ۹.۶ میلیارد دلار و دای (DAI) با ۴.۸ میلیارد دلار در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
تتر برای مدت‌ها مدعی بود که به‌صورت ۱۰۰ درصدی با دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود؛ اما پس از آنکه دادستان عمومی نیویورک از تتر شکایت کرد، مشخص شد که ۲۶ درصد از این تترها، بدهی‌های صرافی بیت‌فینکس به تتر هستند (بیت‌فینکس شرکت خواهر تتر به شمار می‌رود). تتر اخیراً اعلام کرده است که حدود ۳ درصد از ذخایر نقدی این شرکت را پول نقد تشکیل می‌دهد.
استیبل کوینی که با دارایی پشتیبانی می‌شود، شبیه به نوع با پشتوانه فیات است؛ با این تفاوت که دارایی‌های فیزیکی نظیر طلا را به‌عنوان پشتوانه نگهداری می‌کند.
استیبل کوینهای با پشتوانه دارایی، ارزهای فیات را با طیف متنوعی از وثیقه‌های ملموس جایگزین می‌کنند؛ که در این بین طلا که یک ذخیره ارزش سنتی به شمار می‌آید، یکی از رایج‌ترین این وثیقه‌هاست.
با این حال، برخی دیگر از استیبل کوینهای با پشتوانه دارایی هم وجود دارند که با سبدی از فلزات گران‌بها و یا حتی با املاک و مستغلات سوئیس پشتیبانی می‌شوند. عموماً این دسته از استیبل کوینها با میزان مشخصی از کالا مرتبط هستند، در یک مکان شناخته‌شده ذخیره می‌شوند و اغلب تحت حسابرسی‌های معتبر بین‌المللی قرار می‌گیرند؛ موضوعی که تتر مدت‌ها از آن اجتناب می‌کرد.
یکی از نمونه‌های مشهور استیبل کوین با پشتوانه دارایی، تتر گلد (XAUT) است که از سوی شرکت تتر عرضه شده است. هر واحد تتر گلد برابر با یک اونس طلای لندن است.
از نمونه‌های دیگر استیبل کوینهای با پشتوانه دارایی می‌توان به پکس گلد (Pax Gold) و دیجیکس گلد (Digix Gold) اشاره کرد.
پکس گلد یک توکن ERC۲۰ است که چارلز کاسکاریلا (Charles Cascarilla)، مدیرعامل پکسوس آن را ایجاد کرده است. این توکن با یک تروی اونس طلای خالص لندن پشتیبانی می‌شود. این میزان طلا در انبار شرکت برینک (Brink) در پایتخت انگلیس که موردتأیید انجمن بازار شمش لندن (LMBA) است، نگهداری می‌شود. دارندگان پکس گلد می‌توانند در هر زمان دلخواه، توکن‌های خود را معامله کرده و در ازای آنها طلای واقعی دریافت کنند.
دیجیکس گلد هم معادل یک گرم طلای خالص ۹۹.۹۹ درصد است که در سنگاپور ذخیره شده و هر سه ماه یک بار حسابرسی می‌شود.
استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال از وام‌هایی با وثیقه مازاد استفاده می‌کنند تا ارزششان را ثابت نگه دارند.
استیبل کوینهای مبتنی بر ارز دیجیتال با سبدی از یک یا چند ارز دیجیتال پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که ارزهای دیجیتال خود بسیار بی‌ثبات هستند، این استیبل کوینها وام‌هایی با وثیقه مازاد بسیار زیاد ارائه می‌دهند و از وام‌گیرندگان می‌خواهند توکن‌های خود را در قراردادهای هوشمند قفل کنند. در صورتی که ارزش وثیقه بیش از حد کاهش یابد، توکن‌های وثیقه نقد می‌شوند تا از ضررهای بیشتر جلوگیری شود.
یکی از معروف‌ترین استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال، دای (DAI) نام دارد که ارزشی معادل یک دلار داشته و متعلق به پلتفرمی به نام میکردائو (MakerDAO) است.
دای یک استیبل کوین غیرمتمرکز است و برای استفاده از آن نیازی به اعتماد به هیچ نهاد ثالثی نیست. برخلاف سایر ارزهای دیجیتال باثبات که قیمتشان با پشتوانه فیات سپرده‌گذاری‌شده در بانک ثابت می‌ماند، قیمت دای با وثیقه‌گذاری یک ارز دیجیتال مانند اتریوم در یک قرارداد هوشمند به‌نام «صندوق سپرده‌گذاری» ثابت می‌ماند.
برای تولید دای، کاربر باید ارز دیجیتال خود را در یک «صندوق سپرده‌گذاری» یا «Vault» واریز کند. این صندوق سابقاً «Collateralized Debt Position» و یا به اختصار «CDP» نامیده می‌شد. در ابتدا برای وثیقه‌گذاری در این صندوق فقط از اتر استفاده می‌شد؛ اما در حال حاضر از بعضی ارزهای دیجیتال دیگر مانند BAT هم می‌توان برای وثیقه‌گذاری استفاده کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دای و به‌طور کلی این نوع استیبل کوین مطالعه مقاله «دای چیست؟» را به شما توصیه می‌کنیم.
استیبل کوینهای الگوریتمی همان طور که از نامشان پیداست، از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند برای محافظت از ثبات قیمتی بهره می‌برند. این استیبل کوینها با سیاست افزایش یا کاهش عرضه (در زمان‌های موردنیاز) و با استفاده از نیروهای بازار، سطح قیمت خود را ثابت نگه می‌دارند.
با این تعریف، استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال، مانند دای (DAI) که از سیستم وثیقه مازاد برای حفظ ارزش خود استفاده می‌کنند نیز جزو استیبل کوینهای الگوریتمی به حساب می‌آیند. اما در این مقاله، برای دسته‌بندی جزئی‌تر استیبل کوینها، این موارد را در یک دسته مجزا در نظر گرفته‌ایم.
آنچه که استیبل کوینهای الگوریتمی را از سایر انواع استیبل کوینها متمایز می‌کند، بی‌پشتوانه بودن آنهاست. در واقع استیبل کوینهای الگوریتمی، پیچیده‌ترین نوع استیبل کوینها هستند که ارزش آنها به‌وسیله الگوریتم‌های ویژه و قراردادهای هوشمند کنترل می‌شود. این الگوریتم‌ها به‌طور خودکار عرضه توکن را در بازار افزایش یا کاهش می‌دهند تا از این طریق، قیمت توکن را با ارز فیاتی که مدنظر آن است برابر نگه دارند.
اگر ارزش این استیبل کوینها در برابر دلار، یورو و یا هر ارز دیگری شروع به پایین‌آمدن کند، الگوریتم‌ها توکن‌ها را از گردش خارج می‌کنند. همچنین اگر ارزش استیبل کوین بالاتر از ارز فیات برود، سیستم استیبل کوینهای جدید را به بازار عرضه می‌کند تا با ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا، قیمت استیبل کوینها را ثابت نگه دارد.
خانواده استیبل کوینهای بلاک چین ترا (Terra) از جمله مشهورترین استیبل کوینهای الگوریتمی بازار ارزهای دیجیتال هستند. پروتکل ترا، با تکیه بر راهکار مبتکرانه خود، مجموعه‌ای از استیبل کوینهای جفت‌شده با ارزهای پرطرفدار بین‌المللی مانند دلار، یورو، ین ژاپن و وون کره جنوبی را ایجاد و عرضه کرده است. این پروتکل همچنین از توکن حاکمیتی بومی خود به نام لونا (LUNA) برای حفظ ارزش استیبل کوینها بهره می‌گیرد.
به این ترتیب، کاربران ترا در سراسر دنیا، می‌توانند در سریع‌ترین زمان و با پرداخت کامزدی بسیار اندک، استیبل کوینهای معادل ارزهای بین‌المللی را با یکدیگر مبادله کرده و یا برای پرداخت، از آنها استفاده کنند.
پروتکل ترا برای ثابت نگه‌داشتن ارزش استیبل کوینها، از مکانیسم ضرب و سوزاندن توکن‌های دوگانه استفاده می‌کند. به این معنی که فرضاً در صورت انحراف قیمت استیبل کوین UST از قیمت دلار، به دارندگان UST و LUNA اجازه می‌دهد که این دو ارز را در ازای قیمت ۱ دلار برای هر UST، با سیستم مبادله کنند.
به این ترتیب، زمانی که ارزش UST کمتر از یک دلار شود (یعنی تقاضا کمتر از عرضه باشد)، دارندگان UST می‌توانند از فرصت آربیتراژ پروتکل ترا استفاده کرده و با سوزاندن هر توکن UST، معادل ۱ دلار توکن لونا (که به‌تازگی ضرب شده است) را از سیستم دریافت کنند. همچنین در صورت افزایش قیمت UST به بالاتر از یک دلار (یعنی زمانی که تقاضا بیش از عرضه است)، دارندگان لونا می‌توانند توکن‌های خود را سوزانده و معادل قیمت دلاری آن، توکن UST (که به‌تازگی ضرب شده است) را از سیستم دریافت کنند.
بنابراین پروتکل ترا با عرضه توکن در هنگام افزایش قیمت و سوزاندن توکن در هنگام کاهش قیمت، ارزش استیبل کوینهای خود را حفظ خواهد کرد. با یک نگاه جامع‌تر می‌توان گفت، هدف از ساخت استیبل کوینهای الگوریتمی اساساً ایجاد یک بانک مرکزی غیرمتمرکز و خودکار است که عرضه استیبل کوین را در صورت نیاز به حفظ سطح قیمتی، افزایش یا کاهش دهد.
یک توکن رپد (Wrapped Token) ارز دیجیتالی است که پشتوانه آن یک ارز دیجیتال دیگر است. خیلی از کارشناسان این نوع ارز دیجیتال را استیبل کوین نمی‌دانند چراکه کاربردهای گسترده ندارد و چندان مستقل نیست.
اصطلاح رپد به‌معنای پوششی است و از این نام می‌توان توکنی را تصور کرد که در پوشش یک توکن یا کوین دیگر قرار گرفته است. به عبارت دیگر، واحدهای یک ارز دیجیتال در یک آدرس مخصوص ریخته می‌شود و به‌ازای آن به‌طور خودکار در شبکه دیگر، توکن رپد ایجاد می‌شود.
از نمونه‌های بارز توکن رپد می‌توان به رپد بیت کوین (Wrapped Bitcoin) اشاره کرد که اولین بار روی شبکه اتریوم عرضه شد. هر توکن رپد بیت کوین با یک واحد بیت کوین پشتوانه‌سازی می‌شود و بنابراین قیمت هر واحد از آن برابر با یک واحد بیت کوین است.
از آنجایی که شبکه بیت کوین و اتریوم مستقل هستند و نمی‌توان به‌طور مستقیم از بیت کوین در تراکنش‌های اتریوم و برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده کرد، توکن رپد بیت کوین به افرادی که تمایل داشته باشند با بیت کوین در شبکه اتریوم فعالیت کنند کمک می‌کند.
از میان انواع استیبل کوین‌هایی که برشمردیم، دو دسته اول (یعنی استیبل کوینهای با پشتوانه فیات و دارایی)، استیبل کوینهای متمرکز هستند؛ چراکه یک یا چند سازمان متمرکز آنها را کنترل و اداره می‌کنند و سه دسته بعدی (یعنی استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال، استیبل کوینهای الگوریتمی و رپد توکن‌ها) غیرمتمرکز یا نیمهمتمرکز هستند، چون با استفاده از یک شبکه بلاک چینیِ غیرمتمرکز مانند اتریوم کار می‌کنند و واسطه‌ها کمترین نقش ممکن را در این میان دارند.
در ادامه، برخی از کاربردهای استیبل کوینها را مرور کرده و همچنین محدودیت‌ها و خطرات آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
اگرچه استیبل کوینها هم از نظر فناوری و عملکرد و هم از نظر حجم بازار، هنوز فرصت زیادی برای پیشرفت دارند، اما در حال حاضر نیز امکان استفاده از آنها در دنیای واقعی وجود دارد.
با وجود تمام مزیت‌هایی که برای استیبل‌کوین‌ها برشمردیم، این ارزهای دیجیتال، به‌دلیل ماهیت خاص و کاربرد گسترده‌ای که دارند، شامل محدودیت‌ها و خطراتی نیز هستند.
در این مقاله تلاش کردیم مرور کوتاه و در عین حال جامعی به استیبل کوینها و انواع آنها داشته باشیم. همان طور که در این مقاله مطالعه کردید، استیبل کوینها ارزهای دیجیتالی هستند که برخی از ویژگی‌های ذاتی ارزهای دیجیتال را به‌همراه ندارند.
استیبل کوینها از نوسان قیمت رنج نمی‌برند و ماهیت نیمهمتمرکز آنها باعث می‌شود که تا حدی از ذات حقیقی ارزهای دیجیتال دور شوند؛ اما نمی‌توان مزایای وجود آنها را در دنیای ارزهای دیجیتال انکار کرد. این ارزهای باثبات باعث شده‌اند بخشی از امنیت و اطمینان خاطری که در دنیای ارزهای فیات (به‌واسطه ثبات قیمتشان) وجود داشت، به دنیای ارزهای دیجیتال هم وارد شود.
در بین همه انواع استیبل کوینها، استیبل کوینهای الگوریتمی تنها نوع غیرمتمرکز هستند که بدون نیاز به هیچ پشتوانه‌ای و تنها با تکیه بر الگوریتم‌های خاص خود کار می‌کنند. با این حال که محبوبیت این استیبل کوینها هنوز به‌اندازه انواع متمرکزی مانند تتر نیست، اما با گذر زمان و افزایش محبوبیت آنها در بین افراد جامعه، می‌توان مشکل متمرکزبودن را هم حل کرد و از استیبل کوین‌هایی استفاده کرد که در عین حفظ ثبات قیمت، اصل تمرکززدایی را هم رعایت می‌کنند.
[ad_2]
لینک منبع
رشد هر کسب و کاری دست یافتنی است، شروع با یک قدم به جلو … دیتکو همراه شماست.
